16h (edited) • Giao tiếp phi bạo lực (NVC)
Giao tiếp phi bạo lực: Học cách “cho đi từ trái tim”
Trong cuộc sống, ai cũng từng rơi vào tình huống: muốn góp ý nhưng lại khiến người khác tổn thương, càng giải thích thì càng tranh cãi, hoặc thấy tình cảm dần xa cách chỉ vì vài lời nói. Marshall Rosenberg – cha đẻ của Nonviolent Communication (NVC) – Giao tiếp Phi bạo lực – đã dành cả đời đi tìm câu trả lời cho câu hỏi: “Vì sao con người đánh mất lòng trắc ẩn, và làm sao để giữ được nó?”. Ông nhận ra: chính ngôn ngữ là chiếc cầu nối hoặc bức tường giữa con người. Và NVC ra đời để giúp chúng ta trở về với cách giao tiếp từ trái tim.
______
1. NVC là gì?
NVC là phương pháp giao tiếp đặt trọng tâm vào kết nối và lòng trắc ẩn, thay vì phán xét hay đổ lỗi. Nó hướng dẫn chúng ta đi qua 4 bước rõ ràng:
- Quan sát: Nhìn sự việc như nó là, không gắn nhãn.
- Cảm xúc: Nhận diện và bày tỏ cảm xúc thật.
- Nhu cầu: Tìm nhu cầu sâu xa đứng sau cảm xúc.
- Yêu cầu: Đưa ra đề nghị cụ thể, rõ ràng.
Ví dụ: thay vì nói “Anh thật vô ý”, ta có thể nói: “Khi em thấy quần áo bẩn dưới sàn, em thấy khó chịu vì em cần sự ngăn nắp. Anh có thể bỏ vớ vào máy giặt không?”. Sự khác biệt là ở chỗ: ta tập trung vào sự việc và nhu cầu, chứ không tấn công cá nhân.
______
2. Tại sao gọi là “cho đi từ trái tim”?
Theo Rosenberg, con người sinh ra vốn có lòng nhân ái, nhưng xã hội và thói quen ngôn ngữ nhiều khi khiến ta quên mất điều đó. Khi áp dụng NVC, ta học cách hành động từ niềm vui muốn làm giàu cho cuộc sống của nhau – chứ không phải từ sợ hãi, tội lỗi hay ép buộc.
Giống như tặng một món quà: nếu xuất phát từ tình yêu thương, cả người cho và người nhận đều thấy hạnh phúc. Nhưng nếu tặng chỉ vì “sợ bị chê trách” thì món quà ấy trở thành gánh nặng. “Cho đi từ trái tim” nghĩa là để cho mỗi hành động đều đến từ sự tự nguyện và niềm vui chân thật.
______
3. Sức mạnh của NVC trong đời sống
NVC không chỉ là kỹ năng giao tiếp, mà là một cách sống:
- Trong gia đình: Thay vì ra lệnh “Con phải học đi!”, ta có thể chia sẻ nỗi lo và mong muốn: “Mẹ lo lắng vì cần sự an tâm rằng con hoàn thành bài. Con có thể dành 30 phút cho bài tập trước khi chơi tiếp không?”. Trẻ sẽ cảm thấy được tôn trọng hơn.
- Trong công việc: Thay vì phàn nàn “Sếp chẳng bao giờ lắng nghe”, ta có thể nói: “Khi tôi trình bày ý tưởng mà không được phản hồi, tôi thấy thất vọng vì tôi cần sự ghi nhận. Sếp có thể cho tôi vài phút nhận xét không?”. Đối thoại trở nên cởi mở và hợp tác.
- Trong xã hội: NVC đã được áp dụng ở trường học, nhà tù, tổ chức nhân đạo, thậm chí các khu vực xung đột. Khi con người nghe và hiểu được nhu cầu phía sau cơn giận dữ, hòa bình mới có cơ hội.
Nhắn nhủ:
Ngôn ngữ có thể là cửa sổ hoặc bức tường. Khi ta biết quan sát thay vì phán xét, bày tỏ cảm xúc thật thay vì buộc tội, tập trung vào nhu cầu và đưa ra yêu cầu rõ ràng, ta mở ra cánh cửa để kết nối bằng lòng trắc ẩn.
Bài học quan trọng nhất là: “Cho đi từ trái tim” không phải điều xa vời. Nó bắt đầu từ cách ta nói và nghe trong những khoảnh khắc nhỏ nhất mỗi ngày. Nếu mỗi người học cách cho đi từ trái tim một chút, gia đình, công việc và cả xã hội sẽ dần trở nên nhân ái và ấm áp hơn.
1
1 comment
Giao tiếp phi bạo lực: Học cách “cho đi từ trái tim”
skool.com/humanistic-leadership
Humanistic Leadership là một triết lý đặt con người vào vị trí trung tâm của mọi quyết định, chiến lược và hoạt động của tổ chức.
Leaderboard (30-day)
1
+6
2
+6
3
+3
4
+2
Powered by