CÓ NÊN DẠY CON BẰNG LA MẮNG HAY KHÔNG?
Có khi nào ta hỏi vì sao mình càng cố gắng dạy dỗ càng lớn tiếng thì con cái lại càng im lặng, càng xa cách? Có khi nào ta cảm thấy mình nói rất nhiều, thậm chí gắt gỏng nhưng điều mình mong muốn lại càng khó đạt được. Khi ấy ta thấy buồn, thấy mệt thậm chí thấy bất lực và thấy nổi nóng hơn. Hãy dừng lại một chút, thở phào thật sâu rồi quan sát thật kỹ. Có chắc rằng ta đang dạy con bằng từ bi, hay đang dạy con bằng tâm sân hận. Có một hình ảnh rất quen thuộc trong đời sống hằng ngày. Người cha đi làm về thấy con đang mãi chơi game liền quát “bao nhiêu lần ba nói rồi. Con hư quá không nghe lời gì hết.” Hoặc người mẹ vừa nấu cơm vừa quát vọng ra phòng khách. “Con học bài chưa? Mẹ mà phải nhắc nữa thì đừng trách. “Những câu nói ấy tưởng như đơn giản nhưng mỗi lần cất lên là mỗi lần con trẻ khép lại tâm hồn mình. Một cái cau mày, một giọng quát nhẹ thôi cũng đủ để khiến trái tim con co lại vì sợ rồi dần dần con không còn muốn chia sẻ, không còn tin tưởng, không còn gần gũi nữa. Và chính lúc ấy mối quan hệ thiêng liêng giữa cha mẹ và con cái cũng lặng lẽ rạn nứt như vậy. Trong lời dạy của Như Lai, khẩu nghiệp là một trong ba loại nghiệp tạo nên quả báo sâu xa nhất, thân, khẩu, ý. Một lời nói, nếu xuất phát từ tâm sân hận, dù đúng cũng sẽ trở thành sai. Vì sao? Vì khi tâm không an, lời nói sẽ trở nên sắc bén như dao, gây thương tích cho người khác mà chính ta không hay. Một lời nói, nếu không đúng lúc, không đúng cách, không đúng tâm sẽ không còn là lời dạy dỗ nữa mà trở thành một loại áp lực, một thứ năng lượng làm tổn thương. Cần hiểu rằng trẻ nhỏ không chỉ nghe bằng tai mà cảm nhận bằng trái tim. Nếu trong lời nói có tình thương, trẻ sẽ mở lòng. Nhưng nếu trong lời nói chỉ có mệnh lệnh, phán xét hay giận dữ, trẻ sẽ giận khép kín. Có một câu chuyện vào thời Đức Phật, ngài gặp một cậu bé nghịch ngợm trong làng, bị mọi người la rầy đánh mắng và trách móc nhưng thay vì trách mắng, Đức Phật chỉ đến gần, ngồi xuống bên cạnh, hỏi nhẹ nhàng, "Con có thấy cây kia đang lớn, không cần ai đánh đập không?" Cậu bé ngỡ ngàng. Đó là lần đầu tiên có người nhìn cậu bằng ánh mắt hiểu và thương. Và cũng chính lần ấy, cậu bé rơi nước mắt, cúi đầu xin được tu học. Không một lời la mắn, không một tiếng lớn tiếng, chỉ là một câu hỏi nhỏ với tâm từ đã có thể cảm hóa cả một tâm hồn cứng cỏii.